Vườn quốc gia Cát Bà có diện tích 26.240 ha, trong đó 17.040 ha đất đảo và 9.200 ha mặt nước biển. Ðây là nơi hội tụ nhiều hệ sinh thái (HST) khác nhau: HST rừng ngập mặn, HST rừng trên núi đá vôi, HST rừng biển với các rạn san hô. Có một hệ động thực vật đa dạng, gồm 2.320 loài động thực vật, trong đó có 282 loài động vật sống trong rừng, 538 loài động vật sống ở đáy biển, 196 loài cá biển, 771 loài thực vật trên cạn, 23 loài thực vật ngập mặn, 75 loài rong biển, 177 loài san hô.

Ðặc biệt quần đảo Cát Bà có đến 60 loài đặc hữu quý hiếm được đưa vào Sách đỏ Việt Nam như: Ðộng vật có voọc đầu trắng, voọc quần đùi trắng, quạ khoang, sóc đen…; thực vật có thổ phục linh, lát hoa, kim giao, sến mật. Ðặc biệt ở khu vực Trung Trang có rừng kim giao, một loại cây đặc hữu sống thành tập đoàn trên một diện tích hàng chục ha giữa trung tâm vườn. Theo khảo sát mới đây, ở Cát Bà hiện chỉ còn hơn 60 con voọc đầu trắng – loài đặc hữu duy nhất ở nước ta và trên thế giới.

Đến Cát Bà, bạn nên thuê 1 chiếc xe gắn máy để đi đến nơi nào mình muốn, chỗ nghỉ khá nhiều lựa chọn. Đẹp nhất là những khách sạn dựa lung vào núi, mặt hướng ra biển. Cát Bà có hơn 60 khách sanh với 1.000 phòng tập trung phố biển ven mép vịnh. Giá phòng có nhiều mức khác nhau, từ khoảng 150.000 đồng/ phòng/ đêm. Đến Cát Bà, du khách sẽ bị hút hồn với vẻ đẹp của biển, khám phá những dãy núi đá vôi với nhiều hang động kỳ thú, xen kẽ là những bãi cát trăng phau, mịn màng. Các ngọn núi đá vôi có độ cao trung bình 150m, cao nhất là đỉnh Cao Vọng cao 322m so với mặt nước biển.

Hoàng hôn trên quần đảo Cát Bà là một cảnh sắc muôn màu. Phía chân trời mầu vàng rực, mặt biển có mầu xanh tím sẫm. Về phía cảng cá hàng nghìn con tàu neo đậu đã lên đèn tạo một vùng sao đêm huyền ảo! Thật lý thú bạn sẽ được mời vào các quán ăn bồng bồng bềnh trên song nước, giăng đền đón khách. Bạn có thể thưởng thức những món ăn đặc sản như: gỏi cá thác, canh chua cá hồng, đặc biệt có tu hài nướng trên bếp than mùi thơm tỏa ngào ngạt. Tu hài là một loài sò biển, vỏ hình bầu dục hơi thuôn, dài chừng 10cm. Khi bị kích thích nó phun ra một tia nước rất mạnh và xa, do đó mới có tên là tu hài (râu trẻ con). Ở Việt Nam chỉ Cát Bà mới có tu hài và thường xuất hiện vào tháng 12 là mùa sinh sản của chúng. Ngày nay con tu hài được ngư dân nuôi quanh năm để cung cấp cho các nhà hàng ở khắp Hải Phòng và Cát Bà.

Sự hấp dẫn của Cát Bà là biển cả. Sau một ngày leo núi hay thám hiểm các hang động, bạn vô cùng sảng khoái đắm mình trong làn nước trong xanh, nằm phơi trên bãi cát trắng mịn. Ðêm đến không gian Cát Bà thật bao la, hùng vĩ, đẹp đến sững sờ. Ngủ đêm ở đây là một thích thú tuyệt vời, không khí mát dịu, những làn gió nhẹ mang hơi mặn của biển lùa vào rừng cây trên núi đá tạo một âm thanh rì rào, như ru khách vào trong giấc ngủ êm đềm.