Bản văn điểm du lịch đẹp Mai Châu Hòa Bình chỉ đứng sau khu du lịch bản lác, từ trung tâm Thị trấn Mai Châu men theo con đường nhựa trải dài thẳng tắp nằm giữa những chân ruộng bậc thang khoảng 1km từ quốc lộ 15 đến bản Văn, một bản làng yên ả nằm ngay dưới chân núi pù Văn nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Thái.

Bản Văn hiện có 94 hộ sinh sống, 376 nhân khẩu, trong đó người Thái chiếm 99%, được chia thành 5 tổ liên gia theo tổ đội sản xuất. Hiện nay, bản có 2 hộ gia đình làm dịch vụ du lịch theo mô hình homestay – khách ăn nghỉ, tham gia sinh hoạt cùng gia chủ để khám phá văn hóa bản địa. Hàng năm bản đón hàng trăm lượt du khách trong và ngoài nước tới thăm quan.

Cùng với đồng bào dân tộc Thái huyện Mai Châu, người Thái ở bản Văn sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa nước, chăn nuôi và các nghề truyền thống như dệt vải, đan lát. Đi sâu vào trong bản đến gia đình nào cũng thấy đường làng ngõ xóm được quét dọn sạch sẽ, công trình phụ hợp vệ sinh. Những ngôi nhà sàn hiện đại vẫn lưu giữ được nét cổ truyền sẵn sàng đón nhận du khách tới thăm quan nghỉ dưỡng.

Đến với Bản Văn du khách sẽ được tìm hiểu những món ăn độc đáo của người Thái như: xôi đồ, cá nướng, cơm lam – món ăn đặc sản không thể thiếu trong dịp lễ tết. Trước kia lương thực người Thái dùng hàng ngày là gạo nếp, xôi nếp đồ là món ăn đặc trưng của người Thái. Từ gạo nếp, người Thái có thể đồ thành xôi và trộn với ngô hay sắn hoặc nhuộm lá cây làm xôi ngũ sắc. Ngoài xôi, người Thái cũng chế biến cơm nếp thành cơm lam – món ăn được du khách ưa thích và cũng là món quà đầy hương vị Tây Bắc để du khách làm quà khi trở về. Cách thị trấn không xa nhưng bản Văn vẫn còn giữ nguyên những nét hoang sơ mộc mạc của người Thái.

Tại đây, du khách sẽ được ngắm những ngôi nhà sàn thấp thoáng bên rặng tre, những chân ruộng bậc thang uốn lượn quanh bản làng, nương ngô, nương sắn xanh mướt tạo ra khung cảnh thiên nhiên thơ mộng. Đi bộ quanh làng, du khách sẽ được chứng kiến cuộc sống sinh hoạt bình dị của người dân, bắt gặp những nụ cười, ánh mắt thân thiện của bà con miền sơn cước. Khi chiều buông, bên mâm cơm bình dị, ấm cúng chan chứa tình người, khách sẽ được thưởng thức hương vị cay nồng bên chum rượu cần và đắm mình cùng với điệu xòe của các cô gái Thái duyên dáng. Tiếng nhạc hòa cùng bước chân theo điệu múa sẽ góp phần giúp du khách quên hết mệt mỏi và tìm được cảm giác thư thái, bình yên.

Du khách đến bản Văn vào dịp đầu năm sẽ được tham gia các trò chơi dân gian như “tó mặc lẻ”, kéo co, “keng loong”, ném còn, bắn nỏ …và nhiều trò chơi dân gian khác đang được chính quyền xóm khôi phục lại, làm phong phú thêm đời sống văn hóa tinh thần của người Thái.

Với những nét đặc trưng của một bản làng vùng cao, bản Văn đang gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, thúc đẩy du lịch cộng đồng phát triển và trở thành điểm dừng chân lý tưởng của du khách trong và ngoài nước.